Wprowadzenie: Unterschied zwischen den Versionen

Version vom 12. April 2016, 12:47 Uhr

II połowa XX wieku w Polsce, będącej krajem socjalistycznym, była czasem przeżywania kryzysu ideologicznego, gospodarczego oraz politycnego. Na tle ideologicznym powoli uwidaczniał się proces destalinizacji systemu, w którym to przywódca sowiecki, Józef Stalin, dopuścił się licznych wypaczeń. Opozycja polskiej sceny politycznej nie miała realnego wpływu na władzę, a przejawy sprzeciwu były natychmiast karane. Rozpoczęto także proces inwigilacji i zastraszania społeczeństwa, szykanowanie instytucji Kościoła katolickiego (aresztowanie prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego).

W trudnej sytuacji znalazła się również polska gospodarka, do czego przyczyniły się wydarzenia rozpoczęte w czerwcu 1956 roku. Strajki robotnicze wybuchły w Zakładach im. Józefa Stalina w Poznaniu, a następnie w innych fabrykach kraju. ich hasłem przewodnim było "chcemy chleba i wolności". Podczas gdy robotnicy strajkowali w zakładach, odbywały się targi poznańskie, które znacząco przyczyniły się do nagłośnienia sytuacji w Polsce. Zmianie uległa również sytuacja polityczna w Polsce. W marcu 1956 roku zmarł Bolesław Bierut, I Sekretarz KC PZPR. Po jego śmierci władzę w kraju objął Edward Ochab, co doprowadziło do rozłamu w partii komonistycznej. Jeszcze w tym samym roku wybrano Władysława Gomułkę na szefa KC PZPR.

Rozłam był zauważalny również w społeczeństwie polskim. Podzielone było na zwolenników władzy komunistycznej, jak i na "wrogów ludu". Ludność chciała liberalizacji życia. Z kolei władze starały się za wszelką cenę przyslonić problemy gospodarcze i polityczne kraju. Negatywne nastroje wśród społeczeństwa wywowłały wydarzenia związane z obchodami milenijnymi państwa oraz stale pogarszajaca się sytuacja gospodarcza i działania antysyjonistyczne. W czerwcu 1967 roku odbył się Kongres Zwiózków Zawodowych, na którym Władysław Gomułka poruszył temat dotyczący Żydów, walk Izraela z Arabammi. Użył wtedy terminu "piąta kolumna" w stosunku do Żydów polskich, co zaogniło stosunki między nimi a Polakami. wielu Żydów opuściło wtedy Polskę.

Rok 1968 w Polsce to splot trzech przeplatających się zdarzeń. Związane one były z zawiedzionymi nadziejami pokładanymi w Władysławie Gomułce, który przejął władzę w 1956 r. w wyniku wydarzeń czerwcowych w Poznaniu. Porównać je można z protestami robotników NRD trzy lata wcześniej. Sytuację tę określa się końcem stalinizmu w Polsce i początkiem odwilży, jak również początkiem własnej drogi do socjalizmu forsowanej przez I sekretarza PZPR. Nie trwała ona jednak długo.

Władysław Gomułka przemawia na wiecu w 1956 r.